နမ့္ဆန္ျမိဳ့အေၾကာင္းတစ္ေစ့တစ္ေစာင္ အခန္း(၁)

- ၁ -

အခန္း္း (၁)

ဘာသာေရးက႑


နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕၏ အေ႐ွ႕ေတာင္ဘက္ေတာင္မေက်း႐ြာအုပ္စု လြယ္ဆိုင္ေတာင္တြင္ ဘုရားအေလာင္း
ဥေဒါင္းမင္းဘဝက လွည့္လည္က်က္စားေနထိုင္ခဲ့သည့္ေနရာႏွင့္ ဥေဒါင္းမင္းေသဆုံးရာ သဘာဝလိႈဏ္ဂူ
တို႕မွာ ထင္႐ွားၿပီး ¤င္းကိုအစြဲျပဳၿပီး တည္ထားေသာ သာသနိကအေဆာက္အဦးမွာလည္း ထင္႐ွားပါသည္။
မဟာျမတ္မ္မုနုနိဘိဘုရုရားႀကီးီး
မဟာျမတ္မုနိဘုရားႀကီးကို ေပ (၅ဝဝဝ)ေက်ာ္ျမင့္သည့္ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕ေဟာင္း (ဝိန္းထြန္းစံ)ဟုေခၚေသာ
ေ႐ႊစကားပင္ေတာင္ေပၚတြင္ တည္ထားပါသည္။ ထိုေတာင္မွာ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ တစ္မိုင္ခန္႕ေဝးကြာပါသည္။
ဘုရားႀကီးမွာ ဓမၼခံမွမုနိေတာ္အထိ ပလင္ေတာ္ (၇)ေတာင္ တမိုက္လက္ေလးသစ္႐ွိၿပီး၊ သကၠရာဇ္-၁၁၄၃
ခုႏွစ္က ေတာင္ပိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကြန္ဟယ္ေက်း႐ြာဇာတိ ပေလာင္ဘုန္းႀကီး သုဓမၼာဆရာေတာ္ ဦးဂဠဳန္းဘြဲ႔ခံ
ဦးစေႏၵာႀကီးမွဴးၿပီး ပၪၥေလာဟာတို႔ျဖင့္ သြန္းျပဳေတာ္မူခဲ့ေၾကာင္းမွတ္သားရေပသည္။ မဟာျမတ္မုနိ
ဘုရားႀကီး၏ ပထမမကိုဋ္ေတာ္မွာ ေ႐ႊခ်ိန္ငါးပိသာကိုးဆယ္တစ္မတ္သာ႐ွိၿပီး၊ နဝရတ္ေက်ာက္ျမတ္
ရတနာတို႕ျဖင့္ စီခ်ယ္ျပဳလုပ္ထားရာ၊ ကာလတန္ဖိုး (၁၉၉၆၄ဝ) က်ပ္ခန္႔႐ွိေပသည္။ ထုိမကိုဋ္ေတာ္ကို (၁၂၉၆)
ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၁၁)ရက္၊ အဂၤါေန႕ညက လူဆိုးမ်ားခိုးယူသြားသျဖင့္ ေစာ္ဘြားႀကီးခြန္ပန္းစိန္
အမွဴးျပဳၿပီး နယ္သူနယ္သားအမ်ားစုေပါင္း ျပဳလုပ္ကာေ႐ႊခ်ိန္ (၄)ပိႆာ၊ (၁၇)က်ပ္သား၊ တမူးသားခန္႕နဝရတ္
ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားျဖင့္ စီခ်ယ္ျပဳလုပ္ထားေသာ တန္ဖိုးေငြ (၁၃၃၄၅၂) က်ပ္႐ွိသည့္ မကိုဋ္ေတာ္အသစ္
ကို ထပ္မံျပဳလုပ္ကာ (၁၂၉၈)ခု၊ တေပါင္းလျပည့္၊ အဂၤါေန႔တြင္ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းၾကခဲ့ေလသည္။ထိုဘုရားႀကီး
တြင္ ေတာင္ပိုင္နယ္ဆ႒မေျမာက္ သုဓမၼာဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ဦးဇနိယအ႐ွင္ျမတ္ကို ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းသည့္
(၁၇'ဝဝဝ)က်ပ္တန္ဖိုး႐ွိေသာေက်ာက္မ်တ္ရတနာမ်ားျဖင့္ စီခ်ယ္ျပဳလုပ္ထားေသာ ေ႐ႊစလြယ္ေတာ္ႀကီး
ကိုလည္း ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာဖူးေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ၁
ထိုမဟာျမတ္မုနိဘုရားႀကီးကို နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕၊ မန္ခိုက္ရပ္ကြက္တြင္ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမ အမ်ားေကာင္းမႈ
ျဖင့္တည္ထားၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ဘုရားေဂါပကအဖြဲ႕က ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေ႐ွာက္ထားပါသည္။
ေကာင္း္းမႈ႐ႈႈိႈိငိင္း္း (ပတၱျၱျမားေစတီေီေတာ္)္)
သကၠရာဇ္ (၄၅၄) ခုႏွစ္၊ ေပါကၠံထီးနန္းစံျမန္းေတာ္မူေသာ ေ႐ႊဂူဒါယကာ အေလာင္းစည္သူ
မင္းႀကီးတိုင္းခန္းလွည့္လည္မူစဥ္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၄၈၆) ခုႏွစ္၊ တန္ေဆာင္မုန္းလ၊ ေတာင္ပိုင္နယ္
ေရာက္႐ွိရာ ေ႐ွးဦးစြာေဖာင္ေတာ္ဆိုက္ေသာေတာင္ေပၚတြင္ ေစတီေျမာက္မ်ားစြာတည္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ၂
၁။ မယ္ . ပ . ႏွာ - ၄၂ ၂။ မယ္.ပ ၄၁


- ၂ -


ထိုေစတီေတာ္မ်ားကို'' ေကာင္းမူ႐ႈိင္း'' ဟုေခၚပါသည္။ ပေလာင္ဘာသာျဖင့္''ေကာင္းမူ''သည္-''ေစတီ''
''႐ႈိင္း''အေပါင္းအစု (သို႔မဟုတ္) ''အမ်ားအျပား''အဓိပၸါယ္ရသည္။ ေကာင္းမႈ႐ိႈင္းေစတီေတာ္မ်ားကို
ရင္ျပင္ေပၚတြင္ အေလာင္းစည္သူမင္းႀကီးႏွင့္ မွဴးမတ္မ်ား၏ေက်ာက္႐ုပ္ပုံထား႐ွိပါသည္။
ေကာင္းမႈ႐ႈိင္း ေစတီေတာ္အေျမာက္အမ်ား တည္ထားေသာေတာင္မွ ကကုသန္ျမတ္စြာဘုရား
လက္ထက္ေတာ္မွ ''ေသလာသေတာင္''၊ ကႆပဘုရားလက္ထက္ေတာ္တြင္ ''စိတၱရေတာင္'' ၊
ေဂါတမဘုရား လက္ထက္ေတာ္တြင္ ''ကဏၰေတာင္'' ျဖစ္ၿပီး၊ ပေလာင္ဘာသာ''ဒြယ္ဆိုင္'' ၊ ႐ွမ္းဘာသာအား
ျဖင့္ ''လြယ္ဆိုင္''၊ ေတာင္ေတာ္သို႔မင္းႀကီးေရာက္႐ွိေတာ္မူေသာအခါ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီးလက္ထက္
ေစတီေပါင္း ႐ွစ္ေသာင္းေလးေထာင္တည္ေတာ္မူစဥ္အခါတြင္လည္း ''လြယ္ဆိုင္'' ေစတီေတာ္ကုိ
မြမ္းမံျပင္ဆင္ကာ ကုသိုလ္ပြားေတာ္မူေလသည္။ ''လြယ္ဆိုင္'' မွာ ''လြယ္''-''ေတာင္''၊ ''ဆိုင္''-''ပတၱျမား''
ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ ''ေက်ာက္သံပတၱျမားေတာင္'' ဟုေခၚသည့္အျပင္၊ အခ်ိဳ႕က ''ပတၱျမားေတာင္'' ဟုလည္း
ေခၚဆိုၾကေသးသည္။ ''လြယ္ဆိုင္ေတာင္'' ေခၚ ''ေက်ာက္သံပတၱျမားေတာင္'' (သို႔မဟုတ္) ''ပတၱျမားေတာင္''
တြင္ပြဲႀကီး (၇) ရက္ခံၿပီး သီဟိုဠ္မင္းကလက္ေဆာင္ပဏၰာေတာ္အျဖစ္ဆက္သလိုက္ရာ န႔ံသာကိုးပိုင္းအနက္၊
တစ္ပိုင္းကို ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္အျဖစ္ထုေစရာ၊ လြယ္ဆိုင္ေစတီေတာ္အေ႐ွ႕ဘက္ အာ႐ုံခံလိုဏ္နန္းမုခ္
အတြင္းမွ လူအမ်ားကိုးကြယ္ေစရန္ တည္ထားေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ ထိုလြယ္ဆိုင္ဘုရား၏ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္၊
ေတာင္မဲေက်း႐ြာအုပ္စု၊ လြယ္ဆိုင္ေဂါပကအဖြဲ႕က ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေ႐ွာက္ပါသည္။
မာရ္ေ္ေအာင္ရ္ရတနာျပည္လ္လုံုံးံးခ်မ္း္းသာရေစတီေီေတာ္
သာသနာေတာ္ႏွစ္ (၂၅ဝဝ)ျပည့္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕၊ အေ႐ွ႕ဖက္ၿမိဳ႕အဝင္ဝ
ေတာင္ၾကားႏွစ္ဖက္အနက္ လက္ဝဲဘက္ေပ ၃ဝဝ ခန္႔အျမင့္႐ွိ ပေလာင္ရာဇဝင္အရ ခံတပ္ျဖစ္ခဲ့ဘူးသည့္
''တာက်န္းပေလာင္'' ေတာင္ထိပ္ေပၚတြင္တည္ထားသည္။၁
ေစတီေတာ္Óဏ္ေတာ္မွာ (၁၈) ေတာင္၊ တမိုက္႐ွိၿပီး၊ ပုံေတာ္မွာ ဒုတိယပစၥယံတြင္ အရပ္႐ွစ္မ်က္ႏွာ၊
မုဒ္႐ွစ္မုဒ္၊ မုဒ္မ်ားအတြင္းၿဂိဳလ္ႀကီး႐ွစ္လုံး၊ အလိုက္နံသင့္ၿဂိဳလ္႐ုပ္မ်ားခံသည့္ ပလႅင္ေတာ္ေပၚတြင္ ေၾကး႐ုပ္
ပြားေတာ္တစ္ဆူစီ ကိန္းဝပ္ေတာ္မူလွ်က္႐ွိပါသည္။ ေစတီေတာ္တည္ထားေသာ '' တာက်န္းပေလာင္''
ေတာင္သည္ လြန္ခဲ့ၿပီးေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၄ဝဝ) ေက်ာ္ေလာက္က ပေလာင္မ်ားလာေရာက္တိုက္ခိုက္ေသာ
ရန္သူမ်ားအား ထိုေတာင္ကိုခံတပ္ျပဳလုပ္ၿပီး ခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့ရာေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူးေသာ ေအာင္ေျမတစ္ခုဟု
အဆို႐ွိခဲ့ဘူးပါသည္။ ထိုေတာင္႐ွိစစ္တပ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေသာပေလာင္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသည္ ကာယသိဒိၶၿပီးေသာ
ေၾကာင့္ စစ္သားမ်ားကိုင္ေဆာင္ေသာ ဓား၊ လွံ၊ လက္နက္အစ႐ွိသည္မ်ားကိုအစြဲျပဳၿပီး ''တာက်န္းပေလာင္''
ေတာင္ဟုေခၚပါသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ''တာ'' -''အဖိုး''၊ ''က်န္း''-''စမ္းသပ္သည္''။ ''ပေလာင္''-''ေပါင္''၊
ေပါင္ကိုစမ္းသပ္ေသာ အဖုိးျဖစ္သည္။ ထိုပေလာင္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကြယ္လြန္ေသာအခါ ''တာက်န္းပေလာင္''
၁။ မယ္ . ပ . ႏွာ - ၄၂